ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Ε.Σ.Α.μεΑ.: Θέματα Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Αναπηρία

Τις προτάσεις της ενόψει της κατάθεσης στη Βουλή του σχεδίου νόμου: «Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.) -Ρυθμίσεις σχετικές με την οργάνωση, τη λειτουργία, τα οικονομικά και το προσωπικό των Ο.Τ.Α. -Ευρωπαϊκοί Όμιλοι Εδαφικής Συνεργασίας και άλλες διατάξεις» κατέθεσε η Ε.Σ.Α.μεΑ., στοχεύοντας στην λήψη μέτρων που θα διευκολύνουν τα άτομα με αναπηρία και τις οικογένειές τους σε θέματα που αφορούν στην τοπική αυτοδιοίκηση.

Εκτός από τις προτάσεις επί των άρθρων η ΕΣΑμεΑ προσθέτει και επιπλέον θέματα. Συνοψίζοντας, η Συνομοσπονδία ζητά την ίδρυση αυτοτελούς γραφείου για θέματα αναπηρίας και ευπαθών κοινωνικών ομάδων στις έδρες των Περιφερειών και των Δήμων, αποσπάσεις- μετατάξεις υπαλλήλων Κ.Ε.Π. με αναπηρία ή με χρόνιες παθήσεις, πρόβλεψη για υπαλλήλους με αναπηρία και γονείς, συζύγους και κηδεμόνες ατόμων με αναπηρία, πρόβλεψη για κοινωνική συνεργασία με τους ΟΤΑ.

 ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΠΕΙΓΟΝ

Πληροφορίες: Χριστίνα Σαμαρά

Αθήνα: 16.06.2017

Αρ. Πρωτ.: 876

Προς: - κ. Π. Σκουρλέτη, Υπουργό Εσωτερικών

Θέμα: Κατάθεση προτάσεων της Ε.Σ.Α.μεΑ. στο σχέδιο νόμου: «Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.) -Ρυθμίσεις σχετικές με την οργάνωση, τη λειτουργία, τα οικονομικά και το προσωπικό των Ο.Τ.Α. -Ευρωπαϊκοί Όμιλοι Εδαφικής Συνεργασίας και άλλες διατάξεις»

Κοιν: «Πίνακας Αποδεκτών»

Κύριε Υπουργέ, 

Ενόψει της κατάθεσης στη Βουλή του σχεδίου νόμου: «Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.) -Ρυθμίσεις σχετικές με την οργάνωση, τη λειτουργία, τα οικονομικά και το προσωπικό των Ο.Τ.Α. -Ευρωπαϊκοί Όμιλοι Εδαφικής Συνεργασίας και άλλες διατάξεις» για συζήτηση και ψήφιση,  η Ε.Σ.Α.μεΑ. με το παρόν καταθέτει τις τροποποιήσεις -συμπληρώσεις, επί άρθρων του νομοσχεδίου, στοχεύοντας στην λήψη μέτρων που θα διευκολύνουν τα άτομα με αναπηρία και τις οικογένειές τους σε θέματα που αφορούν στην τοπική αυτοδιοίκηση.

Τροποποιήσεις -συμπληρώσεις άρθρων

Άρθρο 8.

Το άρθρο 8 να συμπληρωθεί όπως παρακάτω (βλ. κείμενο με έντονους χαρακτήρες)

Το άρθρο 19 του ν. 1069/1980 αντικαθίσταται ως εξής:

«Ενημερωτικό τεύχος

Η επιχείρηση υποχρεούται να δημοσιεύει κάθε έτος τα ουσιώδη και αναγκαία προς ενημέρωση, για τη δραστηριότητα της επιχείρησης, στοιχεία, τα οποία θα λαμβάνονται από τον ετήσιο απολογισμό και τις εκθέσεις οικονομικής κατάστασης, την απογραφή της περιουσίας της, το ετήσιο Πρόγραμμα Επενδύσεων με τις πηγές χρηματοδότησής τους, από το αποτέλεσμα του διαχειριστικού ελέγχου, τις δαπάνες διοίκησης, λειτουργίας και συντήρησης, την παραγωγικότητα της επιχείρησης, την κατάσταση του προσωπικού, τις αμοιβές της διοίκησης και του προσωπικού, καθώς και άλλα στοιχεία για τις δραστηριότητες της επιχείρησης. Τα στοιχεία αυτά δημοσιεύονται, το αργότερο εντός έξι μηνών από τη λήξη κάθε οικονομικού έτους, είτε σε Ειδικό Ενημερωτικό Τεύχος Καταναλωτή, που υπογράφεται από τον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου και τον Γενικό Διευθυντή της επιχείρησης και αποστέλλεται, με μέριμνα της επιχείρησης στους καταναλωτές για ενημέρωσή τους σε μορφές προσβάσιμες σε αυτούς εφόσον ζητηθεί από τους καταναλωτές, είτε αναρτώνται στον διαδικτυακό τόπο της επιχείρησης ο οποίος υποχρεούται να συμμορφώνεται με τις προβλέψεις περί προσβασιμότητας της Υπ. Απόφασης με αριθ. ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989 ΦΕΚ 1301 Β’ 2012 «Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης». Η παράβαση των υποχρεώσεων της παραγράφου αυτής, συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα των αρμοδίων οργάνων διοίκησης της επιχείρησης».

Άρθρο 27

Λειτουργία παιδικής χαράς στο ΚΠΙΣΝ και σε άλλους χώρους του δημοσίου

Το άρθρο 27 να συμπληρωθεί όπως παρακάτω (βλ. κείμενο με έντονους χαρακτήρες)

•α. [...]

γ. Η παιδική χαρά αξιολογείται ως προς την καταλληλότητα λειτουργίας της από την κατά τόπο αρμόδια «Επιτροπή Ελέγχου Παιδικών Χαρών» η οποία συγκροτείται από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. πρωτ. 28492/2009 (Β΄ 931)  απόφαση όπως ισχύει . Η τεχνική έκθεση που προβλέπεται στο άρθρο 9 παρ. και παρ. 3 γ της εν λόγω απόφασης συντάσσεται από μηχανικό της κατηγορίας ΠΕ ή ΤΕ του Δήμου Καλλιθέας ή από μηχανικό όμορου Δήμου ή της Περιφέρειας Αττικής που ορίζεται από τον Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής.

•Με απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομίας & Ανάπτυξης και Οικονομικών και του αρμόδιου κατά περίπτωση Υπουργού, καθορίζονται οι προϋποθέσεις και οι τεχνικές προδιαγραφές για την κατασκευή και λειτουργία των παιδικών χαρών σε χώρο του Δημοσίου, τα όργανα και η διαδικασία αξιολόγησης και ελέγχου της καταλληλότητας λειτουργίας τους, η διαδικασία συντήρησης αυτών, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια κατά τρόπο ώστε οι παιδικές χαρές και τα όργανα να είναι ασφαλείς και προσβάσιμες σε όλους συμπεριλαμβανομένων τόσο χρηστών (παιδιά) όσο και συνοδών με αναπηρία .

Άρθρο 53 Ρυθμίσεις οφειλών προς ΟΤΑ Α’ βαθμού

Στο εν λόγω άρθρο ζητάμε να συμπεριληφθεί πρόβλεψη ώστε να υπάρχει ειδική ρύθμιση για οφειλές ατόμων με αναπηρία ή χρόνια πάθηση και των οικογενειών τους που έχουν μέλος άτομο με αναπηρία και κυρίως να μην γίνεται διακοπή παροχής υπηρεσιών.

Επίσης ζητάμε να προστεθούν τα εξής άρθρα, όπως είχαν συμφωνηθεί με τον προκάτοχό σας, κ. Π. Κουρουμπλή και είχαν ενσωματωθεί στο προηγούμενο σχέδιο νόμου που είχε δοθεί για διαβούλευση.

Άρθρο

«Ίδρυση αυτοτελούς γραφείου για θέματα αναπηρίας και ευπαθών κοινωνικών ομάδων στις έδρες των Περιφερειών και των Δήμων.

Στην έδρα κάθε Περιφέρειας και κάθε Δήμου οργανώνεται και λειτουργεί, χωρίς απαραίτητα τη σύσταση νέων οργανικών θέσεων, αυτοτελές γραφείο για θέματα αναπηρίας και ευπαθών κοινωνικών ομάδων, υπαγόμενο απευθείας στον Περιφερειάρχη ή στο Δήμαρχο αντίστοιχα, με κύρια αρμοδιότητα το συντονισμό της υλοποίησης της  Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία του ΟΗΕ, την οποία η χώρα μας μαζί με το προαιρετικό πρωτόκολλό της επικύρωσε με το Ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88 Α΄/11.04.2012), και ως εκ τούτου οφείλει να θέσει σε εφαρμογή σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Ειδικότερα το ως άνω αυτοτελές γραφείο έχει αρμοδιότητα τη μελέτη και προώθηση μέτρων εξασφάλισης της προσβασιμότητας υποδομών και υπηρεσιών, συμβατικών και ηλεκτρονικών, στις υπηρεσίες της Περιφέρειας ή του Δήμου αντίστοιχα και άλλων διευκολύνσεων των ΑμεΑ, την προώθηση προγραμμάτων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού για την κατανόηση των αναγκών και δικαιωμάτων των ευπαθών ομάδων όπως ΑμεΑ, μετανάστες και Ρομά, τη συγκέντρωση και παρακολούθηση της νομοθεσίας στα πιο πάνω θέματα, τη μέριμνα για σχετική ενημέρωση των υπηρεσιών της Περιφέρειας ή του Δήμου, καθώς και την αμφίδρομη επικοινωνία της Περιφέρειας ή του Δήμου αντίστοιχα με φορείς και εκπροσώπους των ΑμεΑ και των άλλων ευπαθών κοινωνικών ομάδων ή και με φορείς που ασχολούνται με τα ως άνω θέματα.

Αρμοδιότητες του ως άνω αυτοτελούς γραφείου μπορούν να είναι και οι εξής:

- Κατάρτιση Περιφερειακού ή Δημοτικού Επιχειρησιακού Σχεδίου Δράσης για τη διάχυση της διάστασης της αναπηρίας και της προσβασιμότητας σε όλες τις πολιτικές, διαδικασίες και προγράμματα που αφορούν στους τομείς αρμοδιότητας των Περιφερειών και των Δήμων (π.χ. στο χωροταξικό σχεδιασμό - δεδομένου ότι μέσω της κατάλληλης οργάνωσης και διαχείρισης περιοχών μπορεί να διασφαλιστεί η ανάπτυξη των ζωτικής σημασίας υπηρεσιών συγκεντρωμένων στα πιο προσβάσιμα σημεία των οικισμών, μειώνοντας άσκοπες και ιδιαίτερα επίπονες για τους πολίτες με αναπηρία μετακινήσεις από το ένα άκρο της πόλης στο άλλο - ή/και στο σχεδιασμό προσβάσιμων μεταφορικών συστημάτων γενικού πληθυσμού και ταυτόχρονα μικρών ευέλικτων εξειδικευμένων συστημάτων για την εξυπηρέτηση πολιτών με αναπηρία κ.λπ.).

- Διασφάλιση της προστασίας και ασφάλειας των ατόμων με αναπηρία σε καταστάσεις κινδύνου. Οι φυσικές καταστροφές των τελευταίων χρόνων (πυρκαγιές κ.λπ.) έχουν αναδείξει σε ιδιαίτερα κρίσιμη παράμετρο την πολιτική προστασία γενικά και ιδιαίτερα την πολιτική προστασία των ατόμων με αναπηρία. Επιβάλλουν, δε, πλέον το σχεδιασμό και την ανάπτυξη πολιτικών και δράσεων στοχευμένων στα άτομα με αναπηρία τόσο σε επίπεδο προληπτικής ενημέρωσης και ανάπτυξης μεθόδων ειδοποίησης όσο και στο επίπεδο προστασίας σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.

Ο Περιφερειάρχης ή ο Δήμαρχος, με απόφασή του, δύναται να ορίζει ως αναπληρωτή του εντεταλμένο Περιφερειακό ή Δημοτικό Σύμβουλο αντίστοιχα, για τη διαχείριση των θεμάτων και αρμοδιοτήτων του ως άνω γραφείου».

Άρθρο

«Απόσπαση - Μετάταξη υπαλλήλων Κ.Ε.Π. με αναπηρία ή με χρόνιες παθήσεις.

Υπάλληλοι των Κ.Ε.Π., οι οποίοι για το διορισμό τους έλαβαν επιπλέον μόρια λόγω εντοπιότητας, με υποχρέωση παραμονής στην υπηρεσία τοποθέτησης, δύνανται να αποσπαστούν ή να μεταταχθούν σε άλλο Κ.Ε.Π. της επιλογής τους, πριν την παρέλευση του υποχρεωτικού χρόνου παραμονής, εφόσον βεβαιώνεται αρμοδίως ότι έχουν ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω ή πάσχουν από δυσίατο ή από ανίατο νόσημα»

Άρθρο

«Πρόβλεψη για υπαλλήλους με αναπηρία και γονείς, συζύγους και κηδεμόνες ατόμων με αναπηρία

 Από την ρύθμιση του άρθρου 36 του ν. 4250/2014, εξαιρούνται οι εργαζόμενοι, οι οποίοι είναι, είτε οι ίδιοι, άτομα με αναπηρία ή γονείς, σύζυγοι και κηδεμόνες ατόμων με αναπηρία και έχουν προσληφθεί μέσω των προστατευτικών διατάξεων του ν. 1648/1986 και του ν. 2643/1998 στο στενό και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, Δ.Ε.Κ.Ο., Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού και εν γένει εξαιρούνται τα άτομα με αναπηρία με ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω, όπως και οι γονείς, σύζυγοι, κηδεμόνες που βαρύνονται φορολογικά από άτομα με αναπηρία με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, οι οποίοι έχουν προσληφθεί και εργάζονται με γενικές προκηρύξεις, στο στενό και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, Δ.Ε.Κ.Ο. Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού».

Άρθρο

«Κοινωνικές συνεργασίες Ο.Τ.Α.

Οι ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού δύνανται να συνάπτουν προγραμματικές διμερείς συμβάσεις συνεργασίας, για την προστασία και τη στήριξη ατόμων με αναπηρία με τους εξής συνεργαζόμενους φορείς: α) με την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.), β) με οργανώσεις ατόμων με αναπηρία ή οικείες οργανώσεις γονέων και κηδεμόνων που αποτελούν μέλη της Ε.Σ.Α.μεΑ., γ) με σωματεία που είναι μέλη των σωματείων μελών της Ε.Σ.Α.μεΑ. δ)  φορείς άλλων ευπαθών κοινωνικών ομάδων, εφόσον η έδρα ή το παράρτημα του συλλόγου ή του φορέα είναι εντός της χωρικής τους αρμοδιότητας. Οι συμβάσεις συνεργασίας αφορούν την εκτέλεση έργων ή την παροχή υπηρεσιών ή προμηθειών για τον σκοπό της προστασίας και της στήριξης ατόμων με αναπηρία και άλλων ευπαθών ομάδων του πληθυσμού και για την εξυπηρέτηση σκοπών σχετικά με τη λειτουργία των ανωτέρω οργανώσεων».

Επιπρόσθετα ζητούμε την τροποποίηση της παρ.3β περ.11 του άρθρου 94 του ν.3852/10, του ονομαζόμενου «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ» και συγκεκριμένα την τροποποίηση της διαδικασίας ελέγχου και έγκρισης των γραμματίων είσπραξης της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.), των οργανώσεων ατόμων με αναπηρία ή γονέων και κηδεμόνων που αποτελούν μέλη της Ε.Σ.Α.μεΑ., των σωματείων που είναι μέλη των σωματείων μελών της Ε.Σ.Α.μεΑ. Οι συγκεκριμένοι φορείς μέχρι την ψήφιση και ισχύ του ν.3852 κατέθεταν τα παραστατικά τους σε αρμόδια διεύθυνση της Περιφέρειας, με ένα απλοποιημένο και αποτελεσματικό σύστημα ελέγχου των δαπανών και έγκρισης των γραμματίων είσπραξης. Μετά την ψήφιση του ν. 3852/1010 η αρμοδιότητα μεταφέρθηκε στους Δήμους της Χώρας στην έδρα εκάστου φορέα, απαιτώντας πλέον όλοι οι συνδικαλιστικοί φορείς, μεταξύ των οποίων και των Ατόμων με Αναπηρία, να υποβάλλονται στην ίδια διαδικασία των φιλανθρωπικών οργανώσεων του Ν.Δ. 1111/1971, χωρίς να διαχωρίζουν τους συνδικαλιστικούς φορείς από τους φιλανθρωπικούς, στους οποίους μάλλον στόχευε η διάταξη του άρθρου 94. Είναι αδιανόητο οι οργανώσεις των ατόμων με αναπηρία ή γονέων και κηδεμόνων αυτών να ταυτίζονται με τις οργανώσεις που διέπονται από ένα διάταγμα της χούντας.

Ως εκ τούτου, ζητάμε την επαναφορά της διαδικασίας που ίσχυε πριν την ψήφιση του ν. 3852/2010.

Με εκτίμηση

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

Ι. ΒΑΡΔΑΚΑΣΤΑΝΗΣ

Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Ι. ΛΥΜΒΑΙΟΣ

Πίνακας Αποδεκτών:

- Γραφείο Πρωθυπουργού της χώρας, κ. Αλ. Τσίπρα

- Γραφείο Υπουργού Επικρατείας, κ. Χρ. Βερναδάκη

- Γραφείο Υφυπουργού Εσωτερικών, κ. Μ. Κόλλια - Τσαρούχα

- Γραφείο Γενικού Γραμματέα Υπουργείου Εσωτερικών, κ. Κ. Πουλάκη

- Πρόεδρο και Μέλη Διαρκούς Επιτροπής  Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και

Δικαιοσύνης της Βουλής

- Φορείς -Μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Ε.Σ.Α.μεΑ.: Για την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων: Να γίνουν ορατοί οι πρόσφυγες με αναπηρία

«Όσο δύσκολο και αν είναι να εφαρμοστεί το σύνθημά μας "Τίποτα για εμάς χωρίς εμάς" για τους πρόσφυγες και μετανάστες με αναπηρία, επιβάλλεται να βρούμε  τρόπο να το εφαρμόσουμε. Οι πρόσφυγες με αναπηρία πρέπει να βγουν στο φως, δεν πρέπει να χαθούν και αυτό είναι το μήνυμα που σας φέρνω από την Ελλάδα και τη Λέσβο». Με αυτό τον τρόπο κατέληξε η ομιλία του προέδρου της ΕΣΑμεΑ Ιωάννη Βαρδακαστάνη, την Τρίτη 13 Ιουνίου στην παράλληλη εκδήλωση για δικαιώματα των προσφύγων με αναπηρία: «Persons with disabilities on the move- the rights of refugees and migrants with disabilities», κατά τη διάρκεια της 10^ης Διάσκεψη των κρατών μερών της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (Conference of States Parties to the CRPD' - COSP) στα γραφεία του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.

Με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων η ΕΣΑμεΑ τονίζει το φετινό αρνητικό ρεκόρ: Με υπολογισμένα από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ 65.000.000 άτομα που έχουν εκτοπιστεί με βίαιο τρόπο από τις εστίες τους σε όλο τον κόσμο, οι πρόσφυγες υπολογίζονται σε 22,5 εκατομμύρια, ο υψηλότερος αριθμός που έχει σημειωθεί ποτέ. Η Ύπατη Αρμοστεία σημειώνει: τα 65,6 εκατομμύρια σημαίνει ότι 1 στους 113 ανθρώπους σε όλο τον κόσμο βρίσκεται σήμερα εκτοπισμένος.

Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα υψώθηκε κύμα αλληλεγγύης για να βοηθήσει τις καραβιές των προσφύγων και των μεταναστών που συνεχίζουν να φτάνουν, παρά τον εγκλωβισμό τους και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν μπροστά σε μια Ευρώπη που έχει κλείσει προ πολλού τα σύνορά της. Μεταξύ των χιλιάδων προσφύγων που πέρασαν, παραμένουν ή συνεχίζουν να έρχονται, συμπεριλαμβάνονται οι πλέον ευάλωτοι: Οι πρόσφυγες και μετανάστες με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις, πολύ συχνά δεν καταγράφονται ως τέτοιοι στα ελληνικά κέντρα υποδοχής και έτσι δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες ειδικές για αυτούς, αλλά το κυριότερο είναι το ότι δεν λαμβάνονται υπόψη κατά των σχεδιασμό των υπηρεσιών και των δομών!

Αυτό είναι ένα από τα βασικότερα συμπεράσματα της έκθεσης της Human Rights Watch (Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων) για την Ελλάδα στις αρχές του 2017, που υποστηρίζει τις διαπιστώσεις της ΕΣΑμεΑ από την έναρξη της προσφυγικής κρίσης.

Κυριότερο όλων, δεν ταυτοποιούνται ως άτομα με αναπηρία σε συντριπτικό ποσοστό: Οι εργαζόμενοι που καταγράφουν τους πρόσφυγες δεν έχουν την κατάλληλη εκπαίδευση και εργάζονται υπό μεγάλη χρονική πίεση, πρέπει οι ίδιοι οι πρόσφυγες να τονίσουν την αναπηρία τους ή τη χρόνια πάθησή τους, η οποία ειδικά εάν δεν είναι «ορατή», δεν καταγράφεται. Παράλληλα υπάρχουν ανυπέρβλητες δυσκολίες πρόσβασης σε υπηρεσίες όπως η στέγαση, οι εγκαταστάσεις υγιεινής, η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και η ψυχολογική υποστήριξη. Η ζωή στις σκηνές και στα κοντέινερ δεν βοηθά στην επούλωση του προσφυγικού τραύματος και εντείνει κινδύνους, όπως είναι η φυσική και σεξουαλική βία, αλλά και για την υγεία προσφύγων και μεταναστών.

Η ΕΣΑμεΑ από την έναρξη της προσφυγικής κρίσης με αλλεπάλληλες επιστολές προς την Κυβέρνηση αλλά και τον Επίτροπο Μετανάστευσης της ΕΕ και στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και εκκλήσεις στις οργανώσεις και τους διεθνείς οργανισμούς, τονίζει ότι «τα άτομα αυτά αντιμετωπίζουν πολλαπλές διακρίσεις και γίνονται ακόμη ευκολότερα θύματα και έρμαια της φτώχειας, του κοινωνικού αποκλεισμού και των κυκλωμάτων που λυμαίνονται τους πρόσφυγες. Είτε ως ανάπηροι πολέμου, είτε με προγενέστερη ή μεταγενέστερη αναπηρία, τα δικαιώματά τους βάλλονται πολλαπλώς, καθώς βιώνουν τη διπλή διάκριση στη βάση της προσφυγιάς και της αναπηρίας τους. Στην πλειοψηφία τους βρίσκονται συνεχώς σε οριακό σημείο επιβίωσης».

Από τον Σεπτέμβρη του 2015 η ΕΣΑμεΑ ζητά «ιδιαίτερη μέριμνα για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες με αναπηρία, με εξειδικευμένο προσωπικό στο Συντονιστικό Κέντρο Διαχείρισης Προσφυγικών Ροών, στις δομές υποδοχής και περίθαλψης καθώς και τάχιστη εκπαίδευση των λιμενικών και αστυνομικών αρχών που έχουν την πρώτη επαφή με τους πρόσφυγες».

Με επισκέψεις σε προσφυγικές δομές σε Αθήνα και Μυτιλήνη μαζί με την ΕΟΚΕ, η ΕΣΑμεΑ μέσω του προέδρου της και αντιπροέδρου της Ομάδας 3 της ΕΟΚΕ Ιωάννη Βαρδακαστάνη συνεχίζει να πιέζει για εξειδικευμένη μέριμνα για τα άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις και για τις οικογένειές τους. Μαζί με το European Disability Forum απευθύνει επιστολές διαμαρτυρίας και ζητά το σεβασμό και την προστασία των δικαιωμάτων των προσφύγων και μεταναστών με αναπηρία.

Την περασμένη μόλις εβδομάδα στη Νέα Υόρκη ο κ. Βαρδακαστάνης περιέγραψε το πλαίσιο για την προάσπιση των προσφύγων με αναπηρία.

«Ανθρώπινα δικαιώματα: Όλες οι παρεμβάσεις θα πρέπει να βασίζονται στις γενικές αρχές και υποχρεώσεις που ορίζονται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (άρθρα 3 και 4 της CRPD). Το προσωπικό θα πρέπει να εκπαιδεύεται στην προσέγγιση των αναπηριών με βάση τα ανθρώπινα δικαιώματα και θα πρέπει να ληφθούν όλα τα μέτρα ώστε η αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης των προσφύγων να μην διαιωνίζει τον αποκλεισμό και τον διαχωρισμό των ατόμων με αναπηρία.

Δεδομένα: Όλα τα δεδομένα θα πρέπει να αναλύονται τουλάχιστον ανά ηλικία, φύλο και αναπηρία, κάτι που θα εξασφαλίσει την έγκαιρη αναγνώριση των γυναικών, των ανδρών, των παιδιών και των ηλικιωμένων με αναπηρία και θα προετοιμάσει το έδαφος για έναν πιο κατάλληλο σχεδιασμό υπηρεσιών και κατάλληλης παροχής υπηρεσιών προσβασιμότητας χωρίς αποκλεισμούς.

Διαβούλευση:. Οι οργανώσεις των ατόμων με αναπηρία είναι σε θέση να παράσχουν γνώση σχετικά με το τοπικό πλαίσιο, τις διαθέσιμες υπηρεσίες και τα εμπόδια και τον τρόπο αντιμετώπισής τους. Πρέπει να υποστηριχθούν για να διαδραματίσουν αυτόν τον ρόλο. Είναι οι ίδιοι οι πρόσφυγες και μετανάστες με αναπηρία γνωρίζουν καλύτερα τις ανάγκες τους και πρέπει να βρίσκονται στο κέντρο της λήψης αποφάσεων.

Πρόσβαση στις βασικές υπηρεσίες: Πρέπει να ληφθούν μέτρα για να εξασφαλιστεί ότι τα άτομα με αναπηρία θα έχουν πρόσβαση στις κύριες υπηρεσίες και υποστήριξη στην κοινότητα υποδοχής. Πρέπει να συμμετέχουν ενεργά στις υπηρεσίες στέγασης και στέγασης, διανομής τροφίμων, μείωσης της φτώχειας και δημιουργίας εισοδήματος, γενικής εκπαίδευσης, προστασίας από διακρίσεις και να δέχονται νομικές συμβουλές Η προσβασιμότητα των μέσων υποδομής, των μεταφορών, των πληροφοριών και των επικοινωνιών είναι απαραίτητη.

Υποστήριξη της Αναπηρίας: Τα άτομα με αναπηρία μπορούν να απαιτούν πρόσθετη υποστήριξη για να ξεπεραστούν τα εμπόδια στο περιβάλλον τους. Αυτό πρέπει να προσδιορίζεται για κάθε άτομο σε συνεννόηση με το ίδιο. Μπορεί να χρειάζονται βοηθητική τεχνολογία ή συσκευές κινητικότητας, πρόσβαση σε διερμηνεία νοηματικής γλώσσας ή προσωπική βοήθεια.

Πολλαπλές και διατομεακές διακρίσεις: Εξασφάλιση ιδιαίτερης προσοχής στα πλέον περιθωριοποιημένα άτομα με αναπηρία. Οι γυναίκες με παιδιά, τα άτομα με νοητική αναπηρία, τα άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας ή ψυχοκοινωνικές αναπηρίες και σύνθετες αναπηρίες είναι πιο πιθανό να εκτίθενται σε βία και διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.

Προτεραιότητα: Βεβαιωθείτε ότι τα άτομα με αναπηρίες έχουν προτεραιότητα για την υποδοχή και την εγγραφή στις υπηρεσίες υποστήριξης, την επανεγκατάσταση και την οικογενειακή επανένωση.

Επένδυση στην τοπική κοινότητα: Επενδύστε σε τοπικά συστήματα, τοπικές υπηρεσίες, τοπική αυτοδιοίκηση και σε τοπικές οργανώσεις ατόμων με αναπηρία, ώστε να εξασφαλίζεται η πρόσβαση στα άτομα με αναπηρία και σε ολόκληρη την κοινότητα».

Η σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων ζητά την αλληλεγγύη της ανθρωπότητας και καλεί την ΕΕ  και τα εθνικά κράτη να αντιμετωπίσουν την προσφυγική κρίση με μια προσέγγιση ανθρωπίνων δικαιωμάτων που προστατεύει τα άτομα με αναπηρία από το να απομονωθούν ακόμη περισσότερο.

https://www.youtube.com/watch?v=37THwnkgBy0&feature=youtu.be Βίντεο από το Εθνικό Συμβούλιο κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας για την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων. Η ΕΣΑμεΑ είναι μέλος.

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Ε.Σ.Α.μεΑ.:  Να προωθήσουμε την εκπαίδευση δίχως αποκλεισμούς!

Επιστολή με τις προτάσεις της επί του σχεδίου νόμου «Ρυθμίσεις για την ανώτατη εκπαίδευση, την έρευνα και άλλες διατάξεις» απέστειλε στον υπουργό Παιδείας η ΕΣΑμεΑ.

Οι προτάσεις της ΕΣΑμεΑ συνοπτικά αφορούν στις υπηρεσίες υποστήριξης ατόμων με αναπηρία/χρόνια πάθηση και διασφάλισης της προσβασιμότητας στα Πανεπιστήμια, στη λήψη μέτρων που θα διασφαλίσουν την ισότιμη πρόσβαση και συμμετοχή στα προγράμματα σπουδών όλων των φοιτητών/τριών, χωρίς διακρίσεις λόγω φύλου, φυλής, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, γενεαλογικών καταβολών, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, ηλικίας, οικογενειακής ή κοινωνικής κατάστασης, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας ή χαρακτηριστικών, στη διασφάλιση της ηλεκτρονικής προσβασιμότητας των προγραμμάτων κλπ.

Παράλληλα η ΕΣΑμεΑ καταθέτει στο ίδιο έγγραφο τις προτάσεις της για την άρση των διακρίσεων σε βάρος των ατόμων με αναπηρία, χρόνια πάθηση και των οικογενειών τους και την ανάδειξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ως πεδίο εφαρμογής της χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευσης. Τονίζεται η προώθηση των αρχών και πρακτικών της χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευσης και του κοινωνικού/δικαιωματικού μοντέλου για την αναπηρία, καθώς και η θεσμική εκπροσώπηση της ΕΣΑμεΑ.

Αναλυτικά οι προτάσεις στο έγγραφο https://is.gd/uyq8jl

Πληροφορίες: Ε. Νταλάκα

Αθήνα: 13.06.2017

Αρ. Πρωτ.:  860

ΠΡΟΣ: κ. Κωνσταντίνο Γαβρόγλου, Υπουργό Παιδείας, Έρευνα  Θρησκευμάτων

ΘΕΜΑ: «Υπόμνημα της Ε.Σ.Α.μεΑ. αναφορικά με τη διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση επ’ αφορμή του Σχεδίου Νόμου “Ρυθμίσεις για την ανώτατη εκπαίδευση, την έρευνα και άλλες διατάξεις”»

ΚΟΙΝ: Πίνακας Αποδεκτών/τριών

Κύριε Υπουργέ,

Η εφαρμογή μέτρων για τη διασφάλιση του δικαιώματος των ατόμων με αναπηρία στην «αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη, τη συμμετοχή στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή», την οποία επιτάσσει το Σύνταγμα της Ελλάδας (Άρθρο 21, παρ. 6), αφορά και τη λήψη μέτρων για την ισότιμη πρόσβασή τους στην ανώτατη εκπαίδευση. Το γεγονός αυτό υπογραμμίζεται από τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (ν. 4074/2012, ΦΕΚ 88/Α/11-4-2012), στην οποία αναφέρεται σαφώς ότι «Τα Συμβαλλόμενα Κράτη  διασφαλίζουν ότι τα άτομα με αναπηρίες είναι σε θέση να έχουν πρόσβαση στη γενική τριτοβάθμια εκπαίδευση […] χωρίς διακρίσεις και σε ίση βάση με τους άλλους […] τα Συμβαλλόμενα Κράτη διασφαλίζουν ότι παρέχεται εύλογη προσαρμογή στα άτομα με αναπηρίες» (Άρθρο 24, παρ. 5). Στο πλαίσιο αυτό η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) με το παρόν υπόμνημα υποβάλει: α) τις παρατηρήσεις της επί του Σχεδίου Νόμου «Ρυθμίσεις για την ανώτατη εκπαίδευση και άλλες διατάξεις» και β) ένα ολοκληρωμένο πλέγμα προτάσεων για την αποτροπή/άρση των διακρίσεων σε βάρος των ατόμων με αναπηρία, χρόνια πάθηση και των οικογενειών τους στον χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Α. Παρατηρήσεις επί του Σχεδίου Νόμου

Άρθρο 07 - Οργανισμός Προτείνουμε το εδάφιο γiii της παραγράφου 2 να τροποποιηθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):

«iii. υπηρεσία υποστήριξης ατόμων με αναπηρία/χρόνια πάθηση (φοιτητών/τριών και εργαζόμενων στο Ίδρυμα) και διασφάλισης της προσβασιμότητας».

Η Υπηρεσία θα συνεργάζεται με το σύνολο των Υπηρεσιών του Ιδρύματος προκειμένου να δημιουργηθεί ένα δίκτυο ολοκληρωμένων υπηρεσιών υποστήριξης σε φοιτητές/τριες και εργαζόμενους/ες με αναπηρία/χρόνια πάθηση.

Άρθρο 15 - Πρύτανης-Αντιπρυτάνεις Προτείνουμε η παράγραφος 15 που αναφέρεται στις αρμοδιότητες του Πρύτανη να συμπληρωθεί ως εξής:

«ιστ) Είναι υπεύθυνος/η για τη διασφάλιση της προσβασιμότητας στα άτομα με αναπηρία του φυσικού και του δομημένου περιβάλλοντος, των ηλεκτρονικών περιβαλλόντων, των υπηρεσιών και της παρεχόμενης πληροφόρησης (συμπεριλαμβανομένης της διδασκαλίας και του εκπαιδευτικού υλικού)»

Στο πλαίσιο της διασφάλισης της προσβασιμότητας εντάσσονται η εφαρμογή εύλογων προσαρμογών και η παροχή «ζωντανής βοήθειας», π.χ. επαγγελματίες διερμηνείς της νοηματικής γλώσσας

Άρθρο 18 - Κοσμητεία  Προτείνουμε η παράγραφος 3 που αναφέρεται στις αρμοδιότητες της Κοσμητείας να συμπληρωθεί ως εξής:

«ιβ) Μεριμνά για τη λήψη μέτρων που θα διασφαλίσουν την ισότιμη πρόσβαση και συμμετοχή στα προγράμματα σπουδών όλων των φοιτητών/τριών, χωρίς διακρίσεις λόγω φύλου, φυλής, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, γενεαλογικών καταβολών, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, ηλικίας, οικογενειακής ή κοινωνικής κατάστασης, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας ή χαρακτηριστικών»

Άρθρο 29 - Κέντρα επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης  Προτείνουμε η παράγραφος 14 να συμπληρωθεί ως εξής:

«14. Τα Κέντρα Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης δύνανται να οργανώνουν τα προγράμματα διά βίου μάθησης και με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να διασφαλίζεται η ηλεκτρονική προσβασιμότητα των προγραμμάτων, δηλ. η συμμόρφωση των διαδικτυακών τόπων και των διαδικτυακών εφαρμογών με το πρότυπο Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) (έκδοση 2.0) στο επίπεδο προσβασιμότητα (συμμόρφωσης) ΑΑ».

Λαμβάνοντας ως έναυσμα το Άρθρο αυτό, θα θέλαμε να υπογραμμίσουμε την ιδιαίτερη σημασία που έχει για τα άτομα με αναπηρία η  Διά Βίου Μάθηση, η οποία διακρινόμενη από την εξατομικευμένη προσέγγιση των εκπαιδευομένων προσφέρει τη δυνατότητα σχεδιασμού παρεμβάσεων που ανταποκρίνονται στις εκάστοτε συγκεκριμένες εκπαιδευτικές ανάγκες των ατόμων με αναπηρία/χρόνια πάθηση. Τα άτομα με αναπηρία, ωστόσο, όχι μόνο έχουν αναλογικά πολύ μικρότερη συμμετοχή σε διαδικασίες διά βίου μάθησης σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, ενώ η απόσταση αυτή παραμένει διαχρονικά σταθερή, γεγονός το οποίο φανερώνει την ανάγκη η διάσταση της αναπηρίας να ληφθεί υπόψη κατά τον σχεδιασμό κα την εφαρμογή των Προγραμμάτων Διά Βίου Μάθησης.

Άρθρο 34 - Επιλογή, δικαιώματα και υποχρεώσεις μεταπτυχιακών φοιτητών  Προτείνουμε η παράγραφος 3 να συμπληρωθεί ως εξής:

«3. Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές έχουν όλα τα δικαιώματα και τις παροχές που προβλέπονται και για τους φοιτητές του πρώτου κύκλου σπουδών, πλην του δικαιώματος παροχής δωρεάν διδακτικών συγγραμμάτων. Εξαίρεση προβλέπεται για τους μεταπτυχιακούς φοιτητές με προβλήματα όρασης, οι οποίοι δικαιούνται την παροχή δωρεάν διδακτικών συγγραμμάτων σε προσβάσιμη μορφή».

Άρθρο 35 - Δωρεάν φοίτηση-υποτροφίες  Προτείνουμε η παράγραφος 2 να συμπληρωθεί ως εξής:

«2. Απαλλάσσονται των τελών φοίτησης […] στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος. Στον υπολογισμό του ατομικού ή του οικογενειακού διαθέσιμου ισοδύναμου εισοδήματος δε θα προσμετρώνται τα πάσης φύσεως επιδόματα αναπηρίας (προνοιακά επιδόματα, εξωιδρυματικό επίδομα, επίδομα κίνησης, διατροφικό επίδομα νεφροπαθών και μεταμοσχευμένων συμπαγών οργάνων κ.λπ.)»

Άρθρο 63 - Μετακινήσεις προσωπικού στο εσωτερικό και στο εξωτερικό  Προτείνουμε η παράγραφος 1 να συμπληρωθεί ως εξής:

«1. Οι μετακινήσεις […] του ν. 4336/2015 (Α΄ 94). Σε περίπτωση που ο/η μετακινούμενος/η είναι άτομο με αναπηρία καλύπτονται οι δαπάνες μετακίνησης συνοδού».

Πέραν των παρατηρήσεων επί συγκεκριμένων άρθρων η Ε.Σ.Α.μεΑ. κρίνει σκόπιμο να επισημάνει ότι σημαντικά ζητήματα που αφορούν την ουσιαστική επίτευξη της ίσης μεταχείρισης των ατόμων με αναπηρία/χρόνια πάθηση και των οικογενειών τους στην ανώτατη εκπαίδευση (π.χ. διαδικασία εξετάσεων και άλλων μεθόδων αξιολόγησης, χορήγηση κοινωνικών παροχών & υποτροφιών, μετεγγραφές και διαγραφές φοιτητών/τριών) δεν προσδιορίζονται στο πλαίσιο του παρόντος σχεδίου νόμου καθώς αποτελούν αντικείμενο του Εσωτερικού Κανονισμού κάθε Α.Ε.Ι. Εφιστά, λοιπόν, την προσοχή των αρμοδίων στην ανάγκη ο Εσωτερικός Κανονισμός να σέβεται και να προάγει το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία/χρόνια πάθηση ως φοιτητές/τριες και ως εργαζόμενοι/ες να τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης στα Ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης.

B. Προτάσεις της Ε.Σ.Α.μεΑ. για την αποτροπή/άρση των διακρίσεων σε βάρος των ατόμων με αναπηρία, χρόνια πάθηση και των οικογενειών τους και την ανάδειξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ως πεδίο εφαρμογής της χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευσης

Το σημαντικά χαμηλότερο ποσοστό των ατόμων με αναπηρία που έχουν ολοκληρώσει σπουδές σε τριτοβάθμιο επίπεδο (17,2% στα άτομα ηλικίας 30-39 ετών έναντι του 34,5% του αντίστοιχου γενικού πληθυσμού) καταδεικνύει την ανάγκη εφαρμογής ολοκληρωμένης δέσμης μέτρων που θα προωθούν την ενίσχυση της συμμετοχής τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Παράλληλα, όπως ορίζεται και στον παρόν Σχέδιο Νόμου (Άρθρο 4, παρ. 1, εδ. στ) τα Α.Ε.Ι. έχουν αποστολή «να συμβάλουν στη διαμόρφωση υπεύθυνων πολιτών […] με σεβασμό στις αξίες της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της κοινωνικής αλληλεγγύης, της ειρήνης και της ισότητας»· αποτελούν δηλαδή προνομιακό πεδίο για την προαγωγή της αρχής της μη διάκρισης, της καταπολέμησης των στερεοτυπικών αντιλήψεων για την αναπηρία και την προώθηση της δικαιωματικής προσέγγισής της. Ως εκ τούτου, η Συνομοσπονδία επιθυμεί να υποβάλει ολοκληρωμένο πλέγμα προτάσεων στα παρακάτω πεδία:

Ι. Άρση των διακρίσεων λόγω αναπηρίας/χρόνιας πάθησης σε βάρος των φοιτητών/τριών

Η Ε.Σ.Α.μεΑ. υπογραμμίζει την ανάγκη να συμμορφωθούν οι διαδικασίες για την εισαγωγή και τη φοίτηση των ατόμων με αναπηρία ή/και χρόνια πάθηση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση με τις επιταγές του ν. 4074/2012. Συγκεκριμένα ζητάμε:

·         Αναφορικά με την εισαγωγή αποφοίτων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με αναπηρία ή/και χρόνια πάθηση σε Σχολές της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης:

- να αρθεί η εξαίρεση των Τμημάτων Εικαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης των Σχολών Τεχνών από τα Τμήματα στα οποία τα άτομα με αναπηρία ή/και χρόνια πάθηση εισάγονται χωρίς εξετάσεις, καθ’ υπέρβαση του αριθμού των εισακτέων. Πρόκειται μια ανυπόστατη εξαίρεση, απότοκο και μέσο αναπαραγωγής στερεοτυπικών αντιλήψεων τόσο για την τέχνη όσο και για την αναπηρία,

- να συμπεριληφθούν οι κατηγορίες του αυτισμού υψηλής λειτουργικότητας (π.χ. σύνδρομο Asperger) και των ατόμων με σύνδρομο Down στις κατηγορίες των αποφοίτων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που εισάγονται χωρίς εξετάσεις σε Σχολές Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης καθ’ υπέρβαση του αριθμού των εισακτέων,

·         Αναφορικά με τη φοίτηση ατόμων με αναπηρία ή χρόνια πάθηση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση:

- Να διασφαλιστεί η προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία του φυσικού και του δομημένου περιβάλλοντος, των ηλεκτρονικών περιβαλλόντων, των υπηρεσιών και της παρεχόμενης πληροφόρησης. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται η εξατομικευμένη προσέγγιση των αναγκών κάθε φοιτητή/τριας με αναπηρία μέσω της εφαρμογής εύλογων προσαρμογών, η παροχή του εκπαιδευτικού υλικού (συγγράμματα, σημειώσεις κ.λπ.) σε προσβάσιμη μορφή, και η παροχή μορφών «ζωντανής βοήθειας» (π.χ. επαγγελματίες διερμηνείς της νοηματικής γλώσσας, συνοδοί, αναγνώστες).

Κεντρικό ρόλο για την επίτευξη του στόχου αυτού έχει η θεσμοθέτηση ως υποχρεωτικής στα Τριτοβάθμια Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της σύστασης και λειτουργίας Μονάδων Προσβασιμότητας Φοιτητών/τριών με Αναπηρία. Οι Μονάδες Προσβασιμότητας θα συνδέονται με τις Δομές που παρέχουν υπηρεσίες υποστήριξης φοιτητών/τριών (π.χ. Γραφεία Διασύνδεσης, Κέντρα Συμβουλευτικής Υποστήριξης, κ.ο.κ.) προκειμένου να δημιουργηθεί ένα δίκτυο ολοκληρωμένων υπηρεσιών παροχής υποστήριξης σε φοιτητές/τριες με αναπηρία ή/και χρόνια πάθηση

 - Να αναμορφωθεί το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τις μετεγγραφές προκειμένου να διασφαλιστεί το δικαίωμα μετεγγραφής στον τόπο μόνιμης κατοικίας τους:

α) των φοιτητών/τριών με ποσοστό αναπηρίας άνω του 50%, ανεξαρτήτως του είδους της αναπηρίας/χρόνιας πάθησής τους και του χρόνου εμφάνισης αυτής (πριν ή μετά την εισαγωγή τους στη Σχολή),

β) των φοιτητών/τριών των οποίων ένας/μία τουλάχιστον γονέας ή ο/η σύζυγός τους έχει ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, ανεξαρτήτως του είδους της αναπηρίας του/της ή που στην οικογένειά τους υπάρχει προστατευόμενο μέλος με νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο Down, εγκεφαλική παράλυση, βαριές και πολλαπλές αναπηρίας και χρόνιες παθήσεις με ποσοστό αναπηρίας 67%, υπό την προϋπόθεση ότι αυτό δε ζει σε ίδρυμα.

- Να γίνουν οι απαραίτητες προσαρμογές στη διαδικασία εξετάσεων (π.χ. παράταση εξεταστικού χρόνου, αντικατάσταση γραπτής εξέτασης με προφορική κ.ο.κ.) ώστε αυτή να ανταποκρίνεται στις ιδιαίτερες ανάγκες του/της εξεταζόμενου/ης

- Να ληφθούν μέτρα ώστε οι φοιτητές/τριες με αναπηρία να έχουν ίσες ευκαιρίες με τους/τις συμφοιτητές/τριές και αναφορικά με τη συμμετοχή σε δράσεις/προγράμματα που διεξάγονται εκτός της Σχολής την οποία παρακολουθούν (π.χ. πρακτική άσκηση στον δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα, προγράμματα κινητικότητας στο πλαίσιο του  Erasmus+, κ.ά.).

- Να διαμορφωθεί ένα ολοκληρωμένο δίκτυο υπηρεσιών παροχής υποστήριξης σε φοιτητές/τριες με αναπηρία/χρόνια πάθηση με τη συμμετοχή και συνεργασία του συνόλου των δομών παροχής υποστήριξης των φοιτητών/τριών (τόσο σε επίπεδο Σχολής όσο και σε επίπεδο Ιδρύματος).

ΙΙ. Προώθηση των αρχών και πρακτικών της χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευσης καθώς και του κοινωνικού/δικαιωματικού μοντέλου για την αναπηρία. Στο πλαίσιο αυτό ζητάμε:

·         να διασφαλιστεί η εκπαίδευση του συνόλου των εκπαιδευτικών στη φιλοσοφία και στις πρακτικές της χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευσης καθώς και σε θέματα εκπαίδευσης ατόμων με αναπηρία/χρόνια πάθηση μέσω της ένταξης ανάλογων υποχρεωτικών μαθημάτων στα Προγράμματα Σπουδών όλων των Καθηγητικών Σχολών.

·         να προωθηθεί μέσω της διαμόρφωσης των προγραμμάτων σπουδών Σχολών -και πέραν των Καθηγητικών- (π.χ. Νομική, Ιατρική, Αρχιτεκτονική κ.ο.κ.) η διάχυση της δικαιωματικής προσέγγισης της αναπηρίας/χρόνιας πάθησης

·         να προωθηθεί η ανάπτυξη του επιστημονικού πεδίου των Σπουδών για την Αναπηρία (Disability Studies) και να ενθαρρυνθεί η έρευνα σε τομείς σχετιζόμενους άμεσα ή έμμεσα με την αναπηρία και τη χρόνια πάθηση

·         να διασφαλιστεί η εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης στους/στις εργαζόμενους/ες σε δομές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

ΙΙΙ. Συμπερίληψη της εφαρμογής των αρχών της μη διάκρισης λόγω αναπηρίας/χρόνιας πάθησης και της προσβασιμότητας στα άτομα με αναπηρία στις διαδικασίες αξιολόγησης των Ιδρυμάτων Ανώτατης Εκπαίδευσης.

Η Ε.Σ.Α.μεΑ. επισημαίνει την ανάγκη να ληφθεί υπόψη η διάσταση της αναπηρίας κατά τη συστηματική ανάλυση των γενικών αρχών και κριτηρίων Διασφάλισης Ποιότητας των ιδρυμάτων, τη διαμόρφωση του «εσωτερικού συστήματος Διασφάλισης Ποιότητας» αλλά και την εκπόνηση των Εκθέσεων Εξωτερικής Αξιολόγησης. Στο πλαίσιο αυτό προτείνει να καθοριστεί πλαίσιο συνεργασίας της Συνομοσπονδίας με την Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ).

ΙV. Ανάπτυξη συνεργασιών σε διεθνές επίπεδο, με στόχο α) την ενίσχυση της τεχνογνωσίας των ΑΕΙ και τη μεταφορά καλών πρακτικών που προωθούν την ισότιμη φοίτηση των ατόμων με αναπηρία ή χρόνια πάθηση και β) την προώθηση της κινητικότητας των φοιτητών/τριών με αναπηρία από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

V. Θεσμική εκπροσώπηση της Ε.Σ.Α.μεΑ.

Η συνεχής και ουσιαστική εμπλοκή των ατόμων με αναπηρίες, μέσω των αντιπροσωπευτικών τους οργανώσεων, στην ανάπτυξη και την εφαρμογή της νομοθεσίας και των πολιτικών που τα αφορούν συνιστά νομοθετική δέσμευση (Άρθρο 4, παρ. 3 της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία), ενώ η ενεργός συμμετοχή των άμεσα ενδιαφερόμενων αποτελεί βασική αρχή της χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευσης. Ήδη η συμμετοχή εκπροσώπων της Συνομοσπονδίας στο Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας και στο σύνολο των επιμέρους Συμβουλίων του συνιστά έμπρακτη αναγνώριση της σημασίας της συνεργασίας με το αναπηρικό κίνημα. Στο πλαίσιο αυτό προτείνουμε τη συμμετοχή της Ε.Σ.Α.μεΑ. στις Επιτροπές και τα Συμβούλια των Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, τα οποία χαράζουν και εφαρμόζουν μέτρα και πολιτικές για την αναπηρία.

Κύριε Υπουργέ

Η εκπαίδευση και η κατάρτιση συνιστούν επένδυση σε ανθρώπινο δυναμικό, μια επένδυση καθοριστική για την προαγωγή της οικονομικής ανάπτυξης και απασχόλησης αλλά και της προσωπικής ανάπτυξης, της κοινωνικής συνοχής και της ενεργού συμμετοχής στα κοινά· αυτό είναι ένα αξίωμα από το οποίο δεν εξαιρούνται τα άτομα με αναπηρία ή/και χρόνια πάθηση. Στην δε παρούσα χρονική περίοδο, κατά την οποία η παρατεταμένη εφαρμογή των μέτρων λιτότητας πλήττει ιδιαίτερα τις ευάλωτες ομάδες, μεταξύ των οποίων και τα άτομα με αναπηρία, η ανάγκη για ισότιμη πρόσβασή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αποτελεί περισσότερο παρά ποτέ επιτακτική ανάγκη για την επίτευξη των προαναφερθέντων στόχων.

Με έναυσμα το υπό διαβούλευση Σχέδιο Νόμου, υποβάλλουμε συγκεκριμένες προτάσεις οι οποίες μπορούν να αποτελέσουν τη βάση περαιτέρω διαλόγου και ζητάμε τον ορισμό θεσμικής συνάντησης μαζί σας.

Αναμένοντας τη θετική ανταπόκρισή σας επί των ανωτέρω.

Με εκτίμηση

Ο Πρόεδρος

Ι. Βαρδακαστάνης

Ο Γεν. Γραμματέας

Ι. Λυμβαίος

Πίνακας Αποδεκτών/τριών

- Γραφείο Πρωθυπουργού, κ. Αλ. Τσίπρα

- Γραφείο Υπουργού Επικρατείας, κ. Αλ. Φλαμπουράρη

- Γραφείο Υπουργού Επικρατείας, κ. Χρ. Βερναρδάκη

- Γραφείο Υπουργού Επικρατείας, κ. Δ. Τζανακόπουλου

- Γραφείο Αναπληρωτή Υπουργού Παιδείας, κ. Κ. Φωτάκη

- Γενικό Γραμματέα Υπουργείου Παιδείας, κ. Ι. Παντή

-Δ/νση Ειδικής Αγωγής

-Πρόεδρο και μέλη Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής

-Φορείς-μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.